Ramazan Ayı, İslam aleminde 11 ayın sultanı olarak adlandırılan ve milyarlarca insanın beklediği kutsal bir dönemdir. Bu ay, sahur vaktinden iftar vaktine kadar oruç tutarak dünyevi isteklerden uzaklaşmayı öğüten bir fırsat sunar. Ramazan, akıllara yalnızca açlık ve susuzlukla geçen bir ay olarak gelmese de, bu temel unsurların yanında birçok gelenek de barındırır.

Ramazan Ayı boyunca, Müslümanlar düzenli olarak oruç tutarlar ve gün boyunca dualar ederler. Ayrıca, iftar sofraları bir araya gelmenin ve paylaşmanın önemini vurgular. Ramazan boyunca yapılan yardımlaşma ve dayanışma faaliyetleri de bu ayı daha da özel kılar.
Ramazan Ayı'nın gelmesiyle birlikte, insanlar daha sık camilere gitmeye başlar ve ibadetlerini artırırlar. Ayrıca, aile içi ve toplumsal etkinlikler de artar ve insanlar birbirleriyle daha fazla zaman geçirirler. Ramazan Ayı, manevi yönden kendini geliştirmek ve ruhsal olarak arınmak için önemli bir fırsat sunar.

Lezzetli Bir Ramazan Geleneği: Ramazan Pidesi

Ramazan ayının vazgeçilmez lezzetlerinden biri olan ramazan pidesi, asırlardır Türk mutfağının güzide bir parçası olarak iftar sofralarını süslüyor. Osmanlı mutfağı lezzet sırlarıyla yoğrulan bu eşsiz lezzet, tam 500 yıldır hiç değişmeyen bir lezzet deneyimi sunuyor. Ramazan ayları geldiğinde herkesin damağında enfes kokusu ve eşsiz tadıyla yer edinen ramazan pidesi, kalabalık aile sofralarının vazgeçilmezi haline gelmiştir.
Özellikle iftar sofralarının vazgeçilmez konuklarından biri olan ramazan pidesi, her yıl aynı lezzet ve kaliteyi sunarak sofralardaki yerini korumaktadır. Ramazan aylarının gelmesiyle birlikte, pide fırınlarına akın edenler ve evlerinde kendi elleriyle yapmaya çalışanlar her yıl bu eşsiz lezzeti tatma şansını yakalamaktadır. Ramazan pidesi, Türk mutfağının önemli bir mirası olup, yıllar geçse de tadı ve lezzeti hiç değişmeden sofralarımızda ağırlamaya devam etmektedir.

İftar Vaktinde Top Atmak

Ramazan ayı Türkiye'de özellikle iftar vaktinde yaşanan birçok gelenekle doludur. Bu geleneklerden biri de imsak ve iftar vakitlerinde top atılmasıdır. Sultan 3. Mustafa döneminde Rumeli Hisarı'nda başlayan bu geleneğin tüm ülkeye yayıldığı bilinmektedir. Ancak günümüzde artık pek yapılmamasına rağmen bazı şehirlerimizde hala devam etmektedir.

İftar vakti geldiğinde, ezanın okunmasıyla birlikte top atılarak insanlara iftar saatinin geldiği bildirilirdi. Bu geleneğin sultanlar tarafından başlatıldığı ve zamanla halk arasında da benimsenerek devam ettiği bilinmektedir. Ancak modernizm ve teknolojinin ilerlemesiyle birlikte bu geleneğin yok olmaya yüz tuttuğu da bir gerçektir.

İftar vaktinde top atmak, insanlara manevi bir haz verirken aynı zamanda o günahın affedilmesi ve duaların kabul olması için yapılan bir ibadet olarak kabul edilmektedir. Bazı şehirlerde ise hala bu geleneğin yaşatıldığı ve her ramazan ayında iftar vaktinde top atılarak halka duyurulduğu bilinmektedir. 

Güllaç

Ramazan ayı geldiğinde akla gelen birçok şeyden biri de güllaçların fırınlarda, pastanelerde ve camlardaki yerini aldığını hatırlatmasıdır. Süt ile yapılan az şekerli ve güllü yapraklarla tatlandırılan bu eşsiz tatlı türü, ramazan sofralarının vazgeçilmezi haline gelmiştir. Güllaç, özellikle ramazan ayında yoğun bir şekilde tüketilen ve herkesin severek yediği bir tatlı çeşididir. İnce ince kesilmiş güllaç yaprakları arasına süt ve şeker karışımı dökülerek hazırlanan bu lezzetli tatlı, hem hafifliği hem de ferahlığıyla tercih sebebi olmaktadır. Ramazan ayının gelmesiyle birlikte, güllaçların özlemini çekenler için en güzel zamanın geldiğini söylemek mümkün. Her lokması ayrı bir mutluluk veren güllaçlar, sofralarımızı renklendiren ve tatlandıran özel lezzetler arasında yer almaktadır. 

 Ramazan Ayının Önemli Geleneklerinden Biri Olan Mahya Kültürü 

Mahya kültürü, Arapçada Hayat anlamına gelen "mahya" kelimesinden gelmektedir. Geçmişi Osmanlı dönemine dayanan bu gelenek, asırlardır süregelen ve Türk kültür tarihine önemli bir armağan olmuştur. Mahya kültürü, Ramazan ayının başlamasıyla birlikte iki cami arasına yazılan mesajlarla şehirleri süslemeye devam etmektedir.

Mahya kültürü, Ramazan gecelerinde büyük bir önem taşırken, özellikle İstanbul ve diğer büyük şehirlerde hala sürdürülmektedir. Bu geleneğin tarihi kökleri derin ve anlamlıdır. İnsanların ruhsal ve dini duygularını pekiştiren Mahya, Osmanlı döneminde başlayıp günümüze kadar gelmiştir.
İki cami arasına yazılan mesajlarla şehirleri süslemek, Ramazan ayının manevi atmosferini arttırmaktadır. Mahya kültürü, Türk İslam geleneğinin önemli bir parçası olup, her yıl Ramazan ayının başlamasıyla birlikte hatırlanmaktadır. Bu gelenek, günümüzde de hala yaşatılmakta ve insanlara asırlardır devam eden bir geleneği hatırlatmaktadır.

İftarı Zeytin ve Hurmalarla Açmak

Ramazan ayı, İslam dinine mensup olanları bir araya getiren ve maneviyatlarını yükselten önemli bir aydır. Bu kutsal ayın en önemli ritüellerinden biri de iftar açmaktır. İftarı zeytin ve hurmalarla açmak ise en eski Ramazan gelenekleri arasında yer alır. Aslen İslamiyet'in başlangıcına dayanan bu gelenek, günümüzde de devam etmektedir.

Ramazan sofralarında zeytin ve hurmanın mutlaka bulunması gerektiği düşünülür. Zeytinin sağlıklı yağları ve hurmanın doğal şekerleri, oruç açmanın en sağlıklı yollarından biri olarak kabul edilir. Ayrıca, zeytinin sembolize ettiği bereket ve hurmanın verdiği enerji ile iftar sofraları daha anlamlı hale gelir.

İftarı zeytin ve hurmalarla açmak, manevi açıdan da önemlidir. İslam inancına göre, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed'in iftarı genellikle zeytin veya hurma ile gerçekleştirirdi. Bu yüzden, Müslümanlar için bu gelenek sadece bir yemek ritüeli değil, aynı zamanda manevi bir bağlılık göstergesidir. Bu nedenle, Ramazan ayında iftar sofralarında zeytin ve hurmanın bulunması, geleneksel olarak önemli bir yer tutar. 

Dünyadan Ramazan Gelenekleri

• Yemenliler Ramazan geldiğinde evlerini renklendirirler.

• Mısır'daki evler ve sokaklar, Ramazan fenerleri ile dekore edilir.

• Hindistanlılar Ramazan ayında bol miktarda vermicelli makarnası tüketirler. Bu, açılarak kurutulan ince bir makarna çeşididir.

• Ürdün'deki her sokak aydınlatılır. Özellikle hilal şeklindeki ışıklandırmalar tercih edilir.

• İran'da her yer çiçekler ve ışıklarla süslenir. Bu bölgede, ilk sahur öncesinde gece ekmek arası soğuk köfte yemek önemli bir gelenektir!

• Özbekistan'da iftar, kâse adı verilen bardaklarla değil, piyâle adı verilen kâselerle içilen çayla açılır. Ardından Özbek pilavı yenir.

• Yemen ve Hindistan'da Ramazan ayında gözlere sürme çekmek gelenekseldir. Bazıları bunu meslek haline getirerek gelir elde etmektedir.