Fitre, diğer bir ismiyle Sadaka-i Fıtır, Ramazan ayı boyunca oruç tutan kişilerin bayram gelmeden önce fakir ve muhtaç kişilere vermesi gereken malî bir ibadettir. Müslümanların birbirlerine zekât verme görevini yerine getirirken, fitrenin önemi büyüktür. Göre fitre, Ramazan ayınızın bereketini, ihtiyaç sahipleriyle paylaşmanızı sağlayan önemli bir uygulamadır. Fitre, bayram günü başlamadan önce dağıtılır ve ihtiyaç sahiplerinin bayram sevincine ortak olmalarını sağlar. Ancak, fitrenin kime verileceği ve kime verilmeyeceği konusunda bazı kurallar vardır. Bu kurallar fitrenin kimlere verileceği ve kimlere verilmeyeceği konusunda önemli rehberlik sağlar. Bu yazımızda, fitrenin ne olduğunu ve kimlere verilip kimlere verilmediğini detaylı bir şekilde ele alacağız.

Fitre Nedir?

Fitre, Ramazan ayının sonunda verilen ve vacip olma zamanı Ramazan Bayramının bayram namazından önce verilmesi gereken bir zekattır. Ramazan orucunu tutup bayrama ulaşmanın bir şükrü olarak, dini açıdan zengin olan ve Ramazan ayının sonuna yetişen Müslümanların, fakir ve muhtaç kişilere vermesi gereken bir zekattır. Fitre, yoksul ve ihtiyaç sahibi kişilere verilir ve kişinin bakmakla yükümlü olmadığı yoksul kişilere verilir. Bu sadaka, Ramazan ayının kutsallığını ve birlikteliğini gösterir ve aynı zamanda toplumda dayanışmayı ve yardımlaşmayı teşvik eder. Fitre vermek, zengin olanların, ihtiyaç sahiplerine yardım etmelerinin ve onların hayatlarını kolaylaştırmalarının bir yolu olarak da görülebilir. Bu nedenle, Fitre vermek dini bir vecibe olduğu kadar toplumsal bir sorumluluktur ve her Müslümanın bu yardımı yapması beklenir.

Fitre Ne Kadar Verilir?

Prof. Dr. Abdurrahman Haçkalı'nın yönetimi altında gerçekleşen toplantısının ardından alınan karara göre, 2023 yılı fitre miktarı 70 TL olarak belirlendi. Ancak bu miktarın sahip olunan mala göre artırılması veya azaltılması mümkün olabilmektedir. Fitre, kişinin sahip olduğu mal varlığına ve kazancına göre hesaplanmalıdır. Ayrıca zenginliği ölçüt alınarak, verilebileceği maksimum miktarı belirlenmiştir. 2023 yılı fitre miktarının yüksek kurulu tarafından belirlenmesiyle birlikte, bu konuda net bir standart oluşturulmuş ve insanlara bu konuda rehberlik sağlanmıştır. Bu durum, adil bir şekilde fitre verilmesini ve yardımların dengeli bir şekilde dağıtılmasını sağlamaktadır. Bu sayede, toplumda sosyal yardımlaşma ve dayanışma bilincinin artması ve yoksullara daha fazla destek olunması hedeflenmektedir. 

2024 Yılı Fitre Ne Kadar?

2024 yılı için Diyanet İşleri Başkanlığı'nın belirlediği fitre miktarı henüz netleşmemiştir. Diyanet İşleri Başkanlığı her yıl fitre miktarını güncel mali duruma göre belirlemektedir. Bu nedenle 2024 fitre miktarı için resmî açıklama yapılmadığı sürece net bir bilgi bulunmamaktadır. Geçmiş yıllara göre artış gösteren bir trende sahip olan fitre miktarının 2024 yılında da artması beklenmektedir. Fitre miktarının belirlenmesinde temel amacın ihtiyaç sahiplerine destek olmak olduğu için, mala sahip olan her Müslümanın gücü ölçüsünde fitre vermeye teşvik edildiği unutulmamalıdır. Fitre miktarı hakkında net bir bilgiye varıldığında, bu miktarın gücü ölçüsünde fakirlere yardım etmeye teşvik edici bir şekilde kullanılması önemlidir. 

Fitre Kimlere Verilir?

Fitre, yükümlü olmadığı yoksul Müslümanlara verilir. Kişinin sorumlu olmadığı ihtiyaç sahibi Müslümanlara yardım etmek amacıyla verilen bir yardım türüdür. Fıtır sadakası ve oruç fidyesi verme zorunluluğu olan birinin, bunlardan doğrudan veya dolaylı olarak faydalanması gereklidir. Bu nedenle, fitre kimlere verilir sorusunun cevabı, ihtiyaç sahibi Müslümanlar olmaktadır. Aynı prensip zekât için de geçerlidir. Kişilerin, zekât ve fitrelerini verirken ihtiyaç sahibi olanların durumunu göz önünde bulundurması önemlidir. Bu yardımların doğru kişilere ulaşması ve onların ihtiyaçlarının karşılanması için dikkatli ve sorumlu bir şekilde hareket etmek gerekmektedir.

Kimlere Fitre Verilmez?

Kimlere fitre verilmez konusu İslam dininde oldukça önemli bir konudur. Anne, atalar, büyük anne ve büyük babalara, evlat, evladın torunları, kız, kızın torunları ve onların çocuklarına, eşe, varlıklı kişiye (yani temel ihtiyaçları dışında belirli miktarda mala sahip olan kişiye) ve varlıklı bir babanın oğluna (henüz ergen olmamış çocuğa) fitre verilemez. Fitre yükümlülüğü, yoksullara yardım etmek ve onların Ramazan Bayramı'nı da kutlamalarını sağlamak amacıyla yerine getirilir. Ancak belirli durumlarda ve belirli kişilere fitre verilmez. Bu durumda olan kişiler, fitre verme yükümlülüğüne sahip değildir. Bu nedenle fitre verilmez denen kişileri bilmek ve bu konuda bilinçli olmak önemlidir.

Kimler Fitre Verebilir?

Fitre vermekle yükümlü olan kişiler, temel ihtiyaçlarından fazla miktarda para veya malı olan her Müslümandır. Sadaka fıtır borcu ve temel ihtiyaçlarından fazla miktarda para veya malı olan her Müslüman, nisap miktarını karşıladığı takdirde zekât vermekle yükümlüdür. Zekât için gerekli olan zenginlik ölçüsü, sadaka fıtır için gereken miktarın aynısıdır. Malın artması veya bir yıl geçmesi beklenmeksizin zekât verilmesi gerekmektedir. Fitre, genellikle kişinin sahip olduğu mal ve mülk üzerinden hesaplanır ve ihtiyaç sahiplerine yardım etmek için kullanılır. Kimler fitre verebilir sorusunun cevabı ise, mal varlığı nisap miktarını aşan ve temel ihtiyaçlarından fazla miktarı bulunan herkes fitre verebilir.